TOESPRAAK NAMENS VOS DOOR KAREL UYTTERSPROT TIJDENS RENAAT DE RUDDER HERDENKING

100 jaar geleden sneuvelde Renaat De Rudder aan het IJzerfront. Hij werd een van de prominente IJzersymbolen. VOS Vlaamse Vredesvereniging neemt de coördinatie op zich van de herdenkingsactiviteiten in Landegem/Nevele, Evergem, Oostakker en Diksmuide

100 jaar geleden sneuvelde Renaat De Rudder aan het IJzerfront. Hij werd een van de prominente IJzersymbolen. VOS Vlaamse Vredesvereniging neemt de coördinatie op zich van de herdenkingsactiviteiten in Landegem/Nevele, Evergem, Oostakker en Diksmuide ;
—————————————————————————————————————————
 
9 juli 2017
11 julitoespraak in het kader van de Renaat De Rudder- herdenking te Landegem/Nevele.
Karel Uyttersprot, Bestuurder VOS Vlaamse Vredesvereniging
Deze 11 juliviering in Landegem staat mede in het teken van Renaat De Rudder van de Groote Oorlog.
Van 1302 tot 2017, 715 jaar geschiedenis met een oponthoud bij 100 jaar geleden.
In 1302 namen burgers en stedelingen uit het Graafschap Vlaanderen, de wapens op tegen de vreemde bezetter, en versloegen een elitair Frans Ridderleger, met de top van de Franse adel. Het stedelijk denken van de gewone burgers won veld. Zij dachten niet meer in de termen van de standen, boeren, edellieden en clerus, maar vochten voor hun vrijheden.
Vlaanderen was welvarend. Van 1277 tot 1585, 13° – 16° eeuw, was het Graafschap Vlaanderen en het Hertogdom Brabant het epicentrum voor handel en nijverheid, technologische en financiële vernieuwing in Europa en zelfs de wereld. Antwerpen, Brugge en Gent waren bruisende en toonaangevende handelssteden.
Hier konden kunst en cultuur gedijen.
Een periode van bijna 500 jaar waar we als Vlaming te weinig  fier over zijn.
Dit kleine Vlaanderen was dan ook een gewilde prooi voor vreemde heersers.
De daaropvolgende 17 °eeuw, wordt gekenmerkt door godsdienstoorlogen en de scheiding der Nederlanden. Het Noorden zal, onder andere dankzij een toestroom uit de Zuidelijke Nederlanden, zijn Gouden Eeuw kennen.
In 1815 beleven wij een kortstondige hereniging van de Zuidelijke- en Noordelijke Nederlanden, met een aantal ingrijpende veranderingen op het vlak van structuren, industrie, financiën .
1830: Geïnspireerd, en met steun van buitenlandse voorbeelden en mogendheden, komen francofone reactionairs in opstand tegen Willem I. 
Er is weinig weerstand of bloedvergieten, maar een door francofonen gedomineerde kleine Franstalige staat is geboren. En met haar, de eerste kiemen van een Vlaamse Beweging, die zeer beperkt is en alleen taalkundig en cultureel.
En hier duikt Hendrik Concience op. De Slag der Gulden Sporen zou waarschijnlijk in de vergeethoek geraakt zijn zonder zijn werk, De Leeuw van Vlaanderen (1838).
Op een schilderachtige wijze vertelt hij, vol genegenheid en romantiek, over Vlaanderen, om het volk op te voeden en te onderwijzen. Dankzij hem kreeg Vlaanderen een aantal symbolen, die wij nu nog met fierheid dragen:
<ul class="font_8">
<li>De Leeuwenvlag, de vlag van Filip Van de Elzas, 12° eeuw;</li>
<li>Ons Vlaams Volkslied De Vlaamse Leeuw (1845 Karel Miry en H.Van Peene)</li>
<li>11 juli, onze Vlaamse feestdag.</li>
</ul>
Maar, Vlaanderen was niet steeds de welvarende regio zoals in de 12-16°eeuw. De 18de tot begin 20ste eeuw gaat het ons niet voor de wind: bezettingen, oorlogen, plunderingen, landbouwziektes storten Vlaanderen in de armoede.
Wij beleven de periode van arm Vlaanderen.
Aan de vooravond van WO I vormde zich een ruime, lagere Vlaamse burgerij, die klaar is voor een nieuwe dynamiek, maar zich gefrustreerd en vernederd voelt op politiek, economisch en financieel vlak.
De macht is in handen van een kleine elitaire francofone groep.
De reactie hiertegen zal zich manifesteren tijdens WOI, zowel achter het front als in het bezette Vlaanderen.
1914 Wereld Oorlog I breekt uit. Het leger wordt in paraatheid gebracht, reservisten worden gemobiliseerd de Koning doet een oproep tot vrijwilligers om zich aan te bieden: Vlamingen herdenk de Slag der Gulden Sporen, voor Wallonië wordt een appel gedaan op de 600 Franchimontezen.  Duizenden jonge Vlamingen geven hieraan gehoor: arbeiders, boeren, studenten, scholieren, priesters,… Kerels als  Frans Kusters, Juul De Winde, de Gebroeders Van Raemdonck, Filip De Pilleceyn, Joe English, zovele anderen, en … Renaat De Rudder, samen met 4 vrienden uit Landegem.
Wat bezielt een jonge man, die priester wilde worden, van amper 16 ½ jaar oud, om naar het front te trekken tegen de bezetter, de vijand? Niet opgeleid, onervaren, ongetraind tegen een goed uitgerust bezettingsleger?
Zij trokken ten strijde tegen de overweldiger, onder de leuze “Voor vorst en Vaderland”, voor de Koning en voor België.
De oorlog zou niet lang duren, amper zes weken. Hij duurde 4 jaar!
De frontervaring en ontgoocheling werden groot. Gestart met veel idealisme en overtuiging, werd al gauw duidelijk dat de overgrote meerderheid van de piotten gewone Vlaamse jongens waren, boeren en arbeiders waarvan velen niet of amper konden lezen of schrijven. De legerleiding daarentegen en zeker de legertop, bestond voor het overgrote deel uit een Franstalige elitaire kaste, met weinig begrip voor de Vlaamse soldaat, van wie hij de taal niet kende en die hij in het Frans commandeerde. 
Uit brieven en gedichten lezen wij de stijgende verontwaardiging tegen zoveel onrecht. Waar hun brieven aanvankelijk eindigden met Leve de Koning en Leve België, evolueert dit gauw naar Leve Vlaanderen.
Renaat De Rudder: En mijn hart bloedt bij het hooren van de ergerende woorden, die onze oversten uitspreken als hun verachting in onbewaakte ogenblikken naar boven welt: “Sales Flamands”.”(brief RDR 19.9.1916 aan zijn vriend Henri Van Laere)
Renaat De Rudder zette zich in voor zijn medesoldaten, richtte een “studiekring” op om hen bij te staan, stichtte het Frontblaadje “De IJzerkerels”, trad toe tot de Frontbeweging om de belangen van de  Vlaamse soldaten te verdedigen. Hij werd door zijn makkers een Heilige genoemd.
‘Gaan offeren heb ik mij voor Vlaanderen, en voor Vlaanderen heb ik geleden en gestreden,en als ’t moet zal ik sterven.’ (Renaat De Rudder).
Op 11 juli 1917 kwam de “Open brief aan de Koning”, een in het geheim verspreid vlugschrift, waarbij Vlaamse soldaten hun vertrouwen stelden in de koning, maar ook gerechtvaardigde Vlaamse rechten opeisten.
De militaire overheid beschuldigde de flaminganten van hoogverraad, defaitisme en muiterij.
In de compagnie van Renaat De Rudder werd een onderzoek bevolen en op 14 augustus 1917 werd hij gevangengezet. Onder druk van medesoldaten werd hij vrijgelaten.
Tijdens een nachtelijke patrouille op 17 december 1917, waarvoor Renaat zich vrijwillig meldde, werd hij door ‘friendly fire’, een Belgische kogel, neergeschoten. De juiste omstandigheden zijn nooit opgehelderd.  Bij zijn aankomst in het krijgshospitaal kreeg hij hevige pijn en fluisterende hij nog: “Ik wist niet dat een mens zo kon lijden maar, alles voor Vlaanderen, en Vlaanderen voor Kristus”.
De derde IJzerbedevaart in 1922 vond plaats aan het graf van RDR en tijdens de IJzerbedevaart van 1932 werd hij bijgezet in de crypte van de IJzertoren.
Velen sneuvelden, de vele frontsoldaten die terugkwamen waren gedégouteerd door de oorlog, de slechte behandeling door hun oversten, wilden vrede en gelijke rechten.
Zij verenigden zich in VOS, nu VOS Vlaamse Vredesvereniging, onverdroten, bijna 100 jaar actief rond dezelfde idealen.
Hier, tijdens WO I, werden de kiemen gelegd en ontbloeide het zaad van de Vlaamse Beweging.
100 jaar later kunnen wij zeggen dat hun IJzertestament een sterke evolutie heeft gekend; Godsvrede, Zelfbestuur en Nooit meer Oorlog.
Het duurde niet lang want in 1940 stonden de Duitsers weer voor de deur, en dit tot 8 mei 1945! Nooit meer Oorlog!
Ondertussen is een lange weg afgelegd inzake het IJzertestament;
Vlaanderen heeft momenteel een van de hoogste levensstandaarden de wereld.
Dit mag ons niet doen berusten, maar het is aan ons om deze te bestendigen en te consolideren.
Zelfbestuur:
Zes staatshervormingen hebben gepoogd om dit land, met zijn twee democratieën, een ten zuiden en een ten noorden van het land, samen te houden, wat geleid heeft in een onontwarbaar kluwen en een nog steeds gebrekkige staatsstructuur. 
Vraag is dan ook: in plaats van te regelen wat we niet meer samen willen doen zou het misschien beter zijn om af te spreken wat we wél nog samen willen doen.
En ten slotte, Nooit meer Oorlog:
Reeds ruim 72 jaar kunnen wij in onze contreien spreken van een relatieve vrede. Maar klassieke oorlogen hebben wereldwijd plaats gemaakt voor conflicten en opstanden, burgeroorlogen, fanatiek en religieus extremisme en moeilijk vatbaar terrorisme, om nog niet te spreken over mogelijke cyberoorlogen.
65.5 miljoen mensen, wereldwijd, zijn op de vlucht. Ontheemd, vol angst zonder uitzicht.
Onze impact hierop is zeer beperkt. Toch willen wij ons hier blijvend inzetten en pleiten wij voor de oprichting van een “Ministerie van Vrede”, toegevoegd aan de minister voor Vlaamse Buitenlandse Betrekkingen of de minister-president. 
Opdracht: studie van conflicthaarden, diplomatie, controle en opvolging van op wapenleveringen, onderzoek naar begeleiding en mogelijkse terugkeer vluchtelingen, het bewaken van de vredesgedachte.
Er is nog een lange weg te gaan maar ik ben geen pessimist!
Hoop op de toekomst!
Graag wens ik jullie alleen een prettige Vlaamse Feestdag toe.
Karel Uyttersprot