Jos De Cock werd geboren in Sint-Niklaas en woonde zijn leven lang in onze stad.
Zijn vader, Alfons De Cock, was een Vlaamse oud-strijder van de Eerste Wereldoorlog. Zijn ervaringen aan het IJzerfront maakten van hem een overtuigde pacifist. Samen met enkele andere Sint-Niklazenaren (Verwilgen, Janssens, de zonen van Meert en Theodoor Rombaut) stichtte vader Alfons in 1920 een plaatselijke VOS-afdeling. De jonge Jos werd opgevoed in de geest van het pacifisme, nooit-meer-oorlog en ‘AVV-VVK’. Het vormde de voedingsbodem voor zijn latere overtuigingen. Vrede, solidariteit met alle onderdrukte volkeren, sociale rechtvaardigheid en een robuuste Vlaamse overtuiging vormden de rode draad doorheen zijn verdere leven.
Als pas gepensioneerde leraar van de Vrije Technische Scholen leerde ik Jos kennen aan het einde van de jaren 80. Zijn inzet voor het Verbond VOS was fenomenaal. De idealen van de Frontbeweging (Nooit meer Oorlog, Godsvrede en Zelfbestuur) waren voor Jos nog brandend actueel. Meer zelfs, Jos achtte Godsvrede noodzakelijk om tot Zelfbestuur te kunnen komen. Uit zijn engagement volgden tal van acties. Jos werd medeorganisator van meerdere amnestieacties. Hij werd in Sint-Niklaas bekend met de jaarlijkse Bormsmis en de jaarlijkse Vredesmis om alle slachtoffers van beide wereldoorlogen te herdenken.
Jos zocht als afdelingsvoorzitter van VOS Sint-Niklaas regelmatig samenwerking met gelijkgestemde verenigingen. Zo was hij een voorstander van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV). Belangrijk waren ook zijn jaarlijks terugkerende tentoonstellingen op verschillende plaatsen in de stad, dikwijls in de bibliotheek, over vrede en oorlog, over de gevolgen van oorlog voor de nabestaanden, over oorlog in andere landen in Europa, enz. Door toevallige bezoekers te confronteren met het ware gezicht van de oorlog hoopte hij de vredesgedachte zo ruim mogelijk te verspreiden. Vanaf de jaren 90 organiseerde Jos opnieuw de Vredesmaaltijd ter gelegenheid van de jaarlijkse Wapenstilstand.
In het Waasland was hij de bezieler van zijn VOSsen-nuskes, waarin hij de actualiteit van de Vlaamse Beweging nationaal en plaatselijk belichtte. De Wase Jonge Leeuwen lauwerden hem in 1988 met hun jaarlijkse Leeuwenpenning.
Jos werd algemeen secretaris van VOS na Guido De Munter en was actief als gouwvoorzitter van VOS-Oost-Vlaanderen als opvolger van de in 1987 overleden Geert Berlaen. Jos trachtte altijd de verschillende strekkingen binnen VOS te verzoenen.
In juni 1997 werd Jos uitgebreid geïnterviewd door Het Vrije Waasland over het landelijk VOS-congres dat hij organiseerde in zijn thuisstad.
Voor dit congres slaagde hij erin toenmalig Vlaams minister-president Luc Van den Brande als gastspreker naar Sint-Niklaas te brengen. Een waar hoogtepunt in de geschiedenis van VOS.
De laatste jaren deed Jos het wat kalmer aan. Dat belette hem er niet van om aanwezig te zijn op tal van onze activiteiten.
We zagen en hoorden Jos voor het laatst in actie op het Lentefeest van VOS Oost-Vlaanderen waar hij nog eenmaal het beste van zichzelf gaf als spreker. Grappig, gevat, maar oprecht en zonder blad voor de mond.
Jos, we zullen je missen.
Guido Stevens, voorzitter VOS Oost-Vlaanderen
-
Voormalig VOS-directeur Guy Leemans getuigt over Jos:
Een uitstekende declamator voor het ernstige werk, maar ook een geboren entertainer wanneer de boog minder gespannen stond. Jos kan, meen ik, inderdaad worden herinnerd als een loyale, hardwerkende VOS met taaie principes, maar als het er echt op aankwam bereid tot pragmatiek.
Toen VOS einde jaren 1990 en in 2004-2005 op de rand van de afgrond stond, verliet hij het schip niet, maar nam hij telkens zijn verantwoordelijkheid op. De migrantenkwestie verdeelt de Vlaamse Beweging al vele jaren, maar Jos was hierin consequent en categoriek: “We moeten van de nieuwkomers goede (overtuigde) Vlamingen maken”. Hoe dikwijls heeft hij dat niet in de ring geworpen?
Verder was Jos een uitgesproken voorstander van de omvorming van VOS van een ledenvereniging tot een beweging. Hij maakte zichzelf niets wijs. Al bleef hij zich lokaal trouw en ferm inzetten, hij was er zich goed van bewust dat VOS als ledenvereniging moeilijke tijden beleefde.
Het zou Jos eer bewijzen als dit debat eindelijk ten gronde kan worden gevoerd en hopelijk kan uitmonden in een VOS dat organisatorisch is aangepast aan de tijdsnoden om zo terug met meer verve te kunnen werken ‘Voor Vlaanderen en Vrede’. Jos zou niets liever gewild hebben.